Rehabilitacja po mastektomii jest skutecznym sposobem odzyskania pełnej sprawności psychofizycznej oraz nieodłącznym elementem leczenia.
Radykalny sposób leczenia raka piersi wraz z zastosowaniem radioterapii, chemioterapii i hormonoterapii niesie ze sobą wiele konsekwencji zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Sposób leczenia, w zależności od metody powoduje w różnym stopniu uszkodzenie struktury i upośledzenie czynności narządu ruchu, co prowadzi do obniżenia aktywności fizycznej i jakości życia.
Celem rehabilitacji jest powrót do jakości życia i najpełniejszego komfortu, zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Zastosowanie ćwiczeń dynamicznych zapobiega zwiększaniu się obrzęku chłonnego, poprzez wywierany ucisk na naczynia chłonne i żylne. Wzrost przepływu krwi powoduje lepsze zaopatrywanie mięśni w tlen oraz substancje energetyczne i odżywcze. Wpływ aktywności fizycznej powoduje również zwiększenie liczby komórek odpornościowych – zmniejsza się ryzyko infekcji oraz nawrotu choroby nowotworowej.
Poprawa sprawności fizycznej, zwiększenie zakresu ruchomości, zniwelowanie obrzęku limfatycznego prowadzi do wzrostu poziomu samooceny i jakości życia.
Postępowanie rehabilitacyjne i dobór fizjoterapii zależny od stopnia ingerencji chirurgicznej i przebiega w różny sposób:
- po usunięciu węzłów chłonnych lub guza – rehabilitacja ma na celu usunięcie obrzęku i usprawnienie kończyny górnej,
- po odjęciu całej piersi – rehabilitacja polega na uelastycznieniu mięśnia piersiowego i całej obręczy barkowej wraz z odcinkiem piersiowym i szyjnym kręgosłupa. Zapobiega bocznemu skrzywieniu kręgosłupa oraz nie dopuszcza do przyrośnięcia blizny do powięzi mięśniowej.
Główne cele rehabilitacji
- zwiększenie zakresu ruchów w stawach,
- zwiększenie siły mięśni,
- zapobieganie lub usuwanie obrzęku limfatycznego w obrębie kończyny,
- zapobieganie wadom postawy i ich ewentualna korekta,
- poprawa wydolności organizmu.
Proponowane zabiegi
- manualny drenaż limfatyczny – usprawnia krążenie limfy, a tym samym zapobiega powstawaniu chorób spowodowanych jej zastojem, służy likwidacji obrzęków zastoinowych, wysięków limfatycznych,
- bandażowanie – stosuje się specjalistyczne bandaże, które pozwalają na uzyskanie odpowiedniego stopnia ucisku, w celu utrzymanie efektów drenażu limfatycznego,
- masaż pneumatyczny BOA – przy użyciu specjalnie do tego skonstruowanych, wielokomorowych mankietów, pompowanych powietrzem z odpowiednio dobranym ciśnieniem – zapobieganie cofaniu się płynu śródmiąższowego i wspomaganie działania pompy mięśniowej,
- mobilizacja blizn – polega na uelastycznieniu, zmiękczeniu i rozluźnieniu samej blizny oraz tkanek ją otaczających,
- ćwiczenia indywidualne – ćwiczenia prowadzone przez fizjoterapeutę mające na celu poprawę przepływu krwi i limfy oraz zwiększenie zakresu ruchu obręczy barkowej, wzmocnienie mięśni,
- nauka automasażu – nauka samodzielnego radzenia sobie z obrzękami w codziennym życiu,
- kinesiology taping – forma terapii stosowanej dla odprowadzenia limfy z węzłów chłonnych.
Zalecenia dla osób z obrzękiem limfatycznym
| Stosowanie | Unikanie |
|---|---|
|
|